L.S.C. Philidor

Philidor 2 en 3 speelden zaterdag 13 april tegen Almere 2 en 3. Een leuke dubbelwedstrijd om samen heen te reizen en elkaar aan te moedigen. En na afloop samen uit eten natuurlijk. Philidor 3 had helaas wat moeite met het vullen van het achttal. De andere twee teams hadden invallers nodig, zodat Philidor 3 zoals zo vaak de sluitpost werd. Na een noodkreet werden er toch nog voldoende schakers gevonden. De veteranen moesten zelfs van stal worden gehaald. Hun clubliefde is ongekend. Ik heb zelf helaas weinig van hun partijen gezien. Het derde was al snel klaar en toen bleek het 6 – 2 voor de thuisploeg. Voor Philidor 3 was dit de laatste ronde en bleek tot overmaat van ramp dat de een-na-laatste plaats is behaald. Dat betekent degradatie naar de 6e klasse. De materiaalcommissaris rekent volgend jaar alvast op een klok.

Ook bij Philidor 2 heb ik maar een deel van de strijd kunnen volgen. Een oproep na de wedstrijd om een kort verslag van de eigen partij te maken leverde maar weinig respons op. In de evaluatie na afloop vonden de meeste spelers bovendien dat de openingszetten vooral onder de radar moeten blijven. Misschien moeten we dan uit voorzorg ook niet meer naar een Chinees restaurant. Je weet maar nooit of de ober eigenlijk een ambassademedewerker met een geheime missie is.

Over de openingen zal ik heel discreet zijn: Maarten van Veen kreeg het verrassende nieuwtje Wd4-c7! voorgeschoteld, maar beantwoordde dat achter het bord met het nog opzienbarendere Zh7xe3!! waarna remise onvermijdelijk was. Wit zal toch met iets beters moeten komen. (vrij naar Godfried Bomans)

Jan van der Knaap speelde een Sint-Jorisgambiet dat snel leidde tot een halve-hekstelling en de snelle remise waar deze variant om bekend staat.

Frank Zeven speelde in de opening
a) Engels
b) Frans
c) Duits
d) Klassieke Talen
Het goede antwoord zullen we niet verklappen. Na de opening stond het zo (Frank heeft zwart).

De opening in mijn partij mag u gerust weten: mislukt. Het bedenken van al die slechte zetten had me ook nog eens al mijn tijd op de klok gekost. Dat kon dus niet lang meer goed gaan.

Beschaamd droop ik af naar de bar, de meewarige blikken van mijn clubgenoten ontwijkend. Eenmaal in de bar bleken de schakers van Almere te sjoelen. Beide uitslagen tellen mee voor een serieus klassement. Misschien is dat nog een optie voor mij. Na het verlies te hebben verwerkt, waagde ik mij weer in de speelzaal. Bij het bord van Ton Kohlbeck aangekomen, zag ik dat hij met zwart een kwaliteit had buitgemaakt en dat leek te verzilveren in het eindspel. Hieronder ziet u een fragment van de partij.

Ik stond heel lang bij het bord te wachten op een zet van wit, want ik wilde iets hebben voor het verslag. Wit dacht dieper en dieper na … om toen maar op te geven. Dus ook hier heb ik geen zetten, maar ach, het resultaat is natuurlijk het belangrijkste.

Begripvol vroegen mijn teamgenoten niet naar mijn partij, zodat ik mij weer onder de mensenmassa durfde te begeven die zich had geschaard rond de laatste en tevens eerste twee borden. De stand was inmiddels 2–4 en een halfje leek haalbaar in het eindspel van Wessel. Daarentegen had Wadim (wit) het moeilijk. Met een beetje geluk sleepte hij echter de match binnen.

Wessel Braggaar (wit) speelde nog door voor de bordpunten. Hij moest daarvoor water uit een steen persen.

Almere 2 is op papier de zwakste tegenstander en is door deze nederlaag gedegradeerd. De matchpunten kan Philidor 2 wel gebruiken, want wij zijn op papier de een-na-zwakste. We staan nu één plek hoger dan de verwachting volgens de Elo-rating; nog net boven de degradatielijn met twee punten voorsprong op onze achtervolger. In de laatste ronde komt de koploper Rijswijk op bezoek. Niet de meest ideale tegenstander, maar er is zeker hoop dat we ons handhaven.

door Willem van Briemen, oorspronkelijk geplaatst op 18 maart 2019

Uit de titel van het verslag kunt u al opmaken dat ik positief nieuws kom brengen. Bij een cursus zakelijk communiceren heb ik geleerd dat je eerst met de boodschap moet komen en daarna pas met de argumentatie, in dit geval de partijen. Dus eerst het goede nieuws, dan de fragmenten. Tenslotte kan ik het puntenverloop toch niet zo levensecht beschrijven als een reporter van NOS Langs de lijn. En de sfeer weergeven is ook niet eenvoudig. Daarvoor kunt u het beste toch zelf naar het Denksportcentrum komen. Drie teams van Philidor achter de borden, veel interessante partijen en uiteindelijk een fraaie overwinning voor het eerste en ook voor het tweede team. Tenslotte werd er nog lang nagetafeld bij een nieuwe Chinees. Dat had mede met de bediening te maken, maar erg gezellig was het zeker. Volgende keer weer! U kunt het allemaal veel beter zelf meemaken dan uit dit artikel teruglezen wat u gemist heeft. Helaas is er dit seizoen geen thuiswedstrijd met drie teams meer, omdat het derde twee rondes minder speelt en na nog een uitwedstrijd al klaar is.

Zet mij maar aan het negende bord, zei ik eens gekscherend na reeks nederlagen. Dat zoiets werkelijk zou gebeuren had ik toen niet kunnen vermoeden. De teamleiders van het eerste en tweede overlegden lang wie er in het eerste tiental kon invallen. Het eerste kon de matchpunten wel gebruiken, maar de beste spelers van het tweede waren hard nodig voor de strijd tegen degradatie. Dat laatste argument gaf de doorslag om voor mij kiezen. En met succes, beide teams wonnen.

De overwinning van het tweede deed iemand opmerken dat het tweede dus zonder mij beter speelt. Als we daarbij opmerken dat het eerste met mij erbij heeft gewonnen, zie ik geen bezwaar in deze observatie. Onlangs kreeg ik een proefschrift onder ogen dat handelde over statistisch redeneren bij kleuters, o.a. over het trekken van conclusies op basis van kleine steekproeven. Dus als er markt voor zulk onderzoek dan kan ook vast een verdwaalde onderzoeker nagaan in welk team ik het beste functioneer.

Dan de partijen. Philidor 1 speelde tegen SO Rotterdam. Door vertrek van de sponsor staan zij onderaan in de eerste klasse. Dus deze ronde wilden we de met twee punten naar de Chinees. In onderstaande stelling ziet u nog de restante van wat eens mijn trots was: loperpaar, gedekte vrijpion en meer ruimte.

Ik liet onhandig de f-pion opstomen en kon niet voorkomen dat die op f4 mijn beide lopers tot buitenstaanders maakte. Er volgde 18.Taf1 Pbd7 19.Lc1 g5 en zwart staat veel beter. Wit kan geen tegenspel organiseren. Mijn tegenstander was echter ook teamleider van Rotterdam en ik gokte erop dat hij ook de verrichtingen van zijn spelers zou willen volgen. Daarom deed ik enkele zetten later een tactisch remise-aanbod wat werd aangenomen. Een fortuinlijk halfje dus.

In de diagramstelling heeft wit het onverwachte 18.Lxf4! Als je het ziet op het computerscherm, is het logisch maar ik had er totaal niet aan gedacht. Na 18…exf4 19.e5 heeft wit prachtig spel. Wit bedreigt h7 en heeft fraaie vrijpionnen. Bijvoorbeeld d6 en Le4 met aanval op a8 is een optie. Het is niet makkelijk uit te rekenen, maar als je bedenkt dat mijn voortzetting helemaal niks is, is het ook wel weer begrijpelijk om hiervoor te kiezen. De engine wil zelfs het paard van d6 niet wegspelen na 19.e5 en nog liever neemt hij helemaal niet terug op f4, zo gevaarlijk is de stelling voor zwart. Als een van Pavlovs honden kijk ik kwijlend naar de +3.00 of +5.00 die de computer bij die stellingen geeft. Nauwelijks kritisch of ik het allemaal begrijp, heb ik zwaar spijt van deze gemist kans.

Inmiddels had Maarten van Harten zijn tegenstander overspeeld en was Nico net als ik enigszins gelukkig weggekomen door een remise in mindere stelling. Niet veel later speelde Bert remise en won Herman eenvoudig door gewoon een pion steeds een rij op te schuiven en te promoveren. Arres Oudshoorn had zwart in onderstaande stelling met 1.Td7 een dilemma voorgeschoteld.

Paard c5 oefent vervelende druk uit op de zwarte damevleugel. Zwart kan 1…Txd7 2.Pxd7 f6 spelen en heeft na ruil op e5 een iets mindere pionstelling, maar het ziet er houdbaar uit. De computer kiest radicaal voor 1…b6 2.Txe7 Txe7 3.Pxa6. Wit heeft een pion, maar dat is een dubbelpion en het paard staat voorlopig buitenspel.

In de partij volgde 1…Ld6? 2.Tdxe7 Lxe7 2…Txe7 3.Txe7 Lxe7 4.Dc8+ wint materiaal. 3.De4! De druk op a6 en b7 is simpelweg te groot. Wit gaat een pion winnen. Zwart raakte zelfs zo van slag dat hij in korte tijd vier pionnen weggaf en de strijd maar staakte. Philidor stond toen al snel met 4½ – 1½ voor. Daarna kwam Thijs Roorda in een onweerstaanbare aanval terecht en kon Leonore Braggaar niet uit zetherhaling ontsnappen, zodat dat het 5 – 3 stond. Niet verkeerd, maar Stef van der Zon moest tegen Rini Kuijf een lastig eindspel met een pion minder verdedigen.

De computer ziet dit als volkomen gelijk, maar bij mensen werkt dat niet zo. Wit ruilde met 45.a5 de damevleugelpionnen af. Volgens het boekje zou je denken, maar nu ziet de database mat in 28 zetten. Het idee erachter dat ik spelenderwijs met het apparaat denk te hebben begrepen, is dat wit zowel b6 als de h-pion kan belagen en zwart tot verdedigen kan dwingen zonder dat hij vorderingen kan boeken. Na ruil van b6 heeft zwart een zwakte minder. In de partij volgde de opmars naar f3. Pion h2 werd naar h3 gedwongen en de zwarte koning kon via g3 de h-pion veroveren. Het ging niet zo makkelijk als het nu lijkt, maar zwart voerde het technische plan met vaste hand tot winst.

Dat betekende dat het laatste benodigde halfje van Guido Bakker met zwart aan bord 1 moest komen. In een voor mij onduidelijke stelling leek hij niet veel risico te lopen en hij wist zelfs een pion voor te komen. Hij speelde daarom nog door op winst, omdat bordpunten ook belangrijk kunnen zijn.

Wit kan met 33.b5 zijn pion behouden. Bijvoorbeeld 33…Tb8 34.Pc4 Lc5 35.Tb1 of 34…Lb4 35.b6. Er volgde echter 33.Td1 Lxb4 en wit kan niet op d4 pakken.

Enige zetten later stond het zo:

Wit staat onder flinke druk, maar de stelling is nog houdbaar. Er volde 41.Pxc3 bxc3 en nu moet de computerzet 42.Tf1 om f2 te dekken. Zwart kan de c-pion niet goed behouden. Bijvoorbeeld 42… c2 43.Tc1 of 42…Tb3 44.Kc4 Ta3 45.Kb4. In de partij kwam wit een pion achter na 42.Kxc3 Txf2 Het ging verder met 44. Td2 Tf1 Terecht gaat zwart niet op het pionneneindspel in. Wit moet nauwkeurig spelen, maar houdt het remise. Het toreneindspel is gewonnen als ik de computer mag geloven. Na enige zetten waarin zwart zich beter opstelde stond het zo.

Zwart had enige zetten geleden in dezelfde stelling met de witte koning op e3 de doorbraak h4 niet gespeeld, omdat na ruil op h4 er Kf4 en Kxf5 volgt. Nu is de tijd er wel rijp voor.  Zwart had nu 53…h4 alsnog moeten doen. De zet dreigt op g3 te ruilen en de pion daarna te veroveren. Niet veel helpt 54.Tg2 hxg3 55.hxg3 f4 en de toren op g2 staat erg inactief. Zwart wint met goede techniek. Ook 54.Tg2 h3 wint trouwens. Logisch is dus 53.gxh4+ Kxh4 55.Txf5 Txh2+ 56.Kf1 Kg3 57.Kg1 en deze stelling is remise als wit Tf1 mag spelen. Vandaar dat Guido koos voor iets anders op zet 53. Zwart heeft echter 57…Tg2+ 58.Kh1 Tf2 en er komt geen toren op de onderste rij. Ook 58.Kf1 Ta2 en 59…Ta1+ verliest. De partijvoortzetting liep daarentegen snel op remise uit, waarmee alsnog de matchpunten binnen waren, 5½ – 4½.

Een mooie dag voor Philidor dus. Teamleider van het eerste Michiel Vergeer was dit keer spelende kaptein in het derde en was bovendien als langste van alle partijen bezig afgelopen zaterdag. Hij had dus weinig van de partijen van eerste kunnen volgen. Ik was redelijk vroeg klaar en dus bood ik aan het verslag te schrijven. Zodoende kon ik tevens mijn matige prestatie net wat mooier doen voorkomen. Omdat u mijn schaakoordeel vast niet vertrouwt, heb ik regelmatig de mening van Stockfish bij dit verslag gebruikt. Die vinden de meesten van u wel betrouwbaar, denk ik. Als u mij niet gelooft, kunt u nog aan fact-checking doen door alles in dit verslag zelf te analyseren.

Zaterdag 16 maart 2019 was voor Philidor II een cruciale dag. Met nog drie wedstrijden te gaan moesten we aantreden tegen HWP-Haarlem II en ikzelf en velen om mij heen constateerden: we mogen niet verliezen! Dat betekent dus minimaal een gelijkspel halen en liefst méér! Dat zou moeilijk worden, want met pijn in het hart moest ik Willem Jan van Briemen afstaan aan Philidor-I. Het moest, want ook zij moesten de wedstrijd winnen om zich zo goed als zeker te handhaven in de eerste klasse KNSB. Een aderlating voor Philidor-II, maar met trots kan ik als teamleider zeggen dat Willem gedaan heeft wat we hoopten: een halfje toevoegen aan de uitslag en geholpen hebben om die 5,5 punt en winst voor Philidor I veilig te stellen. Proficiat Willem! Heel fijn was overigens wél dat Wessel Braggaar weer terug was uit Griekenland! Een half jaar zonder Wessel was pittig, maar deze dag ging dat hopelijk goed maken!

Wessel was als eerste klaar. Aan bord 2 met de witte stukken zat hij binnen een kwartier al in een eindspel. Hij leek optisch iets beter te staan, maar de zwartspeler zei in de analyse dat hij deze stelling al eerder op het bord had gehad en dat wit niets heeft. Ik was best tevreden, want Wessels tegenstander was ook een ruime 2000+speler en bovendien zat ik naast Wessel aan bord 3 met een stelling die ik graag speel en ik wist dat ik met een heel klein voordeel kans had om vandaag meer dan een half te halen. Ook ik zat al na 20 minuten in het eindspel. Na een onnauwkeurigheid van wit kon ik toeslaan en een ver eindspel bereiken van Toren en drie pionnen tegen een paard en drie pionnen. Alles op één vleugel, dus het was wél oppassen geblazen voor familieschaaks en eventuele vestingen van de tegenstander.

Toen Wessel net klaar was en ikzelf al een eind op streek was, kwam Robin Wooter binnen. Hij had pech met de treinverbinding en moest starten met een half uur minder op de klok. Gelukkig was Robin in een geconcentreerde mood en ging er goed voor zitten. Hij bereikte met wit duidelijk voordeel. Hij domineerde het spel en liet zijn tegenstander weinig keus, kwam op de klok zelfs in het voordeel, maar vergaloppeerde zich tóch ergens en moest een stuk inleveren. Dat kon de stelling niet hebben en er kwam helaas een nul op het bord. Wat ontzettend jammer, want net nadat ik met tevreden gevoel langs de borden was gelopen, keerde het hier ineens.

Tot mijn schrik namelijk gebeurde bij Maarten van Veen hetzelfde als bij Robin. Op bord acht kwam hij met de witte stukken in een voordelige stelling met meer ruimte en met aanvalsdruk op de zwarte koningsstelling. Tot het moment dat zwart ineens zijn dame uit een penning haalde en patsboem de witte dame in de penning stond. De rollen omgedraaid! Nog even stug doorknokken, maar de nul was onvermijdelijk…

Dan invaller Pim Braggaar, die met de zwarte stukken op bord 7 een echte Pim-stelling op het bord kreeg. Voorzichtig manoeuvrerend, een pion vóór, maar wat minder ruimte en heel gehaaid afruilend richting een eindspel dat remise werd door zetherhaling nét voordat het een eindspel werd. Misschien had Pim nog verder kunnen spelen, maar dat was waarschijnlijk link geworden. Dus: een prima half.

Richard Koes met zwart kwam ook in het voordeel! Met een wild opgezette aanvalspartij ramde hij door de witte koningsstelling: Zwarte dame op h4, loper op g3 en een paard op f2 dat familieschaak gaf tegen toren op h1 en dame op d1. Het leverde een volle toren op. Nog even de kleine witte aanval afslaan en de vis was op het droge! Richard is topscorer van Philidor-II: heel goed gedaan Richard!

De tussenstand was nog even zorgelijk: 3 tegen 3 …, en lang niet overal gelijke of betere stellingen, maar er kwam verandering! Wadim Sharshov aan bord 1, die aanvankelijk een goede stelling had, maar intussen zijn voordeel zag verdampen, vond een geweldige manier om het tij te keren. Wadim dreigde mat in 1. De witspeler dacht nu heel lang na over allerlei varianten en leek een krachtzet te doen. Maar …. wat is dat? Die had Wadim niet gezien! Even checken … Wit vergeet eerst dat mat in 1 op te heffen!? Met Df1 schaak mat beëindigt Wadim in één klap de partij met een vol punt! Dat is meer dan ik dacht en was ook hard nodig! Het betekende 4-3 voorsprong in plaats van achterstand of 3,5 tegen 3,5.

Nu knakte er het één en ander bij de tegenpartij. We hebben al een matchpunt en de stelling van onze laatste partij, die van Ton Kohlbeck met wit aan bord 6 leek toch wel remise! Een schitterend eindspel! Ton speelde krachtig. Lastig rekenen, want er moest wél een stuk ingeleverd worden tegen een doorbrekende vrijpion. Er bleef een eindspel over van drie witte verbonden pionnen tegen één zwarte pion en een zwarte loper. Ik was nog even bang dat het niet ging lukken, maar al spoedig werd duidelijk dat we niet één maar twee matchpunten gingen overhouden!! De stelling van Ton ziet u in het diagram. Leuk om na te spelen! Zeker het prachtige einde, waar Ton de tegenstander kan laten promoveren, maar zelf dan direct mat geeft..

Later bij de chinees lezen we het bericht dat onze concurrenten LSG-IV en Caissa-IV gelijk hebben gespeeld. Dat was de minst mooie uitslag tussen die twee! Toch hebben we een goede kans als wij volgende keer tegen Almere weten te winnen. Dan laten we hopelijk twee teams achter ons. De laatste ronde wordt dan heel spannend: wat gaan we doen tegen koploper Rijswijk? Gaat het vermijden van degradatie straks om bordpunten? Wie weet …

Eén ding is zeker, de chinees in de Stevenshof is heerlijk! Wel vier uur later voordat we de zaak verlaten, maar zeer voldaan: door de resultaten en de lekkere gerechten. Volgende keer 3 tafels bestellen van 5 personen! Een groep van 16 mensen was ook wel wat veel voor de keuken!

En nu op naar 13 april!! De dag van de waarheid! Moge het Philidor goed gaan! Ook team drie kan zich veilig spelen tegen hetzelfde Almere. Wie reserveert een tafel bij de Chinees aldaar?