Door Frank Zeven
Philidor 2 heeft op 26 oktober goede zaken gedaan op weg terug naar de 3de klasse KNSB, hoewel we maar benauwd de kleinst mogelijke winst behaalden. Eén partij was vooruitgespeeld op aanvraag van Voorschoten en dat kwam goed uit, want ik kon op die manier een tegenvraag stellen voor de wedstrijd Philidor tegen Voorschoten 3 op 7 december. Op die dag kan één van onze spelers niet… Daarnaast heb ik ons team allemaal bereid gekregen om om 19.30 uur te starten, waardoor ik Voorschoten weer kon vragen of de vooruit te spelen partij op 7 december bij ons kan plaatsvinden omdat bedoelde speler van ons nooit op donderdagen kan…..
Op sportieve manier hebben we elkaar geholpen en het was de start van een sportieve strijd. Alles startte met de partij Jip Damen met wit (die op dit moment van schrijven een TPR in Hoogeveen heeft van 2270) tegen onze Bert van der Marel met zwart op maandag 16 oktober. Hun sterkste speler tegen onze sterkste speler. Het was een schitterend gevecht met daarin een waar “Russisch kwaliteitsoffer”. Ik heb even opgezocht wat dat eigenlijk betekent:
“Waarom heet dit nu een Russisch kwaliteitsoffer? We kennen allemaal stereotiepe kwaliteitsoffers in het Siciliaans waarin zwart ergens met … Tc8xc3 een toren voor een wit paard geeft. Meestal krijgt hij daar meteen pion e4 voor terug en omdat de witte pionnenstructuur versplinterd is, vaak ook nog de voorste van de dubbelpion erbij. Behalve de strategische voordelen die het offer met zich meebrengt, is het materiële tekort zeer beperkt gebleven. Als een speler een kwaliteit offert, dient hij daar een of meerdere strategische voordelen voor terug te krijgen en liefst een of meer pionnen. Die strategische voordelen zijn wat abstract, de pion(nen) wat concreter. Maar als de compensatie bestaat uit louter strategische voordelen, dus geen pion(nen), wordt het een Russisch kwaliteitsoffer genoemd. De rechtvaardiging van dit kwaliteitsoffer zit hem dan vooral in het volgende:
-zwart lost het probleem van een (dubbel-of vastgelopen) pion op en krijgt daarvoor een gedekte vrijpion
-zwart heeft het loperpaar en/of stukkenactivering
-zwart heeft/krijgt meer ruimte
-er zijn geen open lijnen op het bord waardoor de witte torens geen werkterrein hebben
-zwart heeft op den duur aanvalskansen tegen de witte koning.”
Bijna al deze karakteristieken waren aan de orde. Daarbij kwam dat de witte stukken verdedigend niet goed stonden. Ze stonden eigenlijk alleen klaar voor de aanval, die dus nu niet meer kwam. Bert speelde secuur tot en met de matvoering van de witte koning. Een prachtige 1-0 voor ons en achteraf een hele belangrijke, want in Voorschoten haalden we “slechts” 3,5 punt uit de resterende 7 partijen. Ton Kohlbeck had ons al gewaarschuwd: veel jeugdspelers, van wie de Elo op papier (tussen de 1400 en 1600) niet klopt met de werkelijke schaakkracht. Het zag er aan het begin van de avond nog prima uit. Herman met wit aan bord 1 actiever tegen Marcus Driessen, Wadim met zwart aan bord 2 een pion voor tegen Roderick van Kempen, maar nog heel weinig te zeggen. Ik zelf met wit aan bord 3 (tegen de eerste van 5 jeugdspelers tot en met bord 8) met een prettige actieve stand met wel wat problemen hoe ik mijn stukken het meest actief en harmonisch neer moest zetten. Robin met wit met zeer agressief spel aan bord 5. Hyperscherp. Aan bord 6 Willem Jan met zwart, die vrij snel een kwaliteit achter kwam en een paard + pion tegen toren overhield. Bord 7 met Ton in de aanval tegen één van de twee meisjes. Ton heeft een prettige stand en offert met de loper op h7. Aan bord 8 Jan van der Knaap tegen “onze eigen” Alisha Warnaar. Lijkt gelijk op te gaan met meer activiteit (h2-h4-h5) voor wit.
De eerste uitslag was van Robin, die niet uit een eeuwig schaak kwam door de zwarte Da1–c3. Robin moest zijn koning van c1 naar d2 blijven spelen op straffe van materiaalverlies. Herman forceerde een eindspel van Dame en paard tegen twee zwarte torens en een slechte loper. Mooi hoe dame en paard het bord domineerden. De torens kwamen niet tot samenwerking. Het paard hield de loper koest. Hermans koning kon ongestraft oprukken, evenals zijn pionnen. Zwart werd uiteindelijk onder de voet gelopen. Jan aan bord 8 ging ten onder tegen Alisha. Sterk gespeeld van haar. Jan had één of twee tempi gegeven en dat kon de zwarte stelling niet hebben. Ton wint ook, maar na complimenten hoe de zwartspeelster tegenstand bleef bieden. Het moest heel precies en actief blijven, anders kwam zij los. Goed gedaan Ton! Maar toen…. Willem Jan hield de stelling niet. In het uitgedunde eindspel kon het paard niet op tegen de dubbele torens. Verlies voor Willem. Ook ik kreeg problemen. Ik dacht een sterke aanval te krijgen (met matpatronen), maar kreeg het lid op de neus. Thuis nog even gekeken met Fritz. Had ik mijn eerdere plan maar vastgehouden. Dat bleek goed voor minstens remise….
Dus hing alles nu af van Wadim! Een moeilijke stelling van ongelijke lopers + elk een dame en een toren en pionnen. Wadim had er één meer en kreeg er zelfs twee meer! Toch bleven constant eeuwig schaakthema’s of ongelijke lopereindspelthema’s op de loer liggen. Wadim ruilde torens. Toen alleen nog loper en dame. Waarschijnlijk was op gegeven moment dameruil mogelijk met behoud van winst, maar het was moeilijk te taxeren. Totdat Wadim ineens een combinatie zag die naar mat voerde. Zijn tegenstander zag dat mat ook en het kwam ook daadwerkelijk op het bord, maar wat hebben we hier een geluk gehad! Eén zet vóór het mat had wit namelijk de zwarte loper kunnen slaan op f2 met schaak tegen de op grote afstand staande zwarte koning op a7. De witspeler, die alleen maar bezig was met remise houden dacht (begrijpelijk) niet meer aan winst en dacht ook werkelijk zelf dat de matcombinatie sluitend was. Schaken is ook voor een groot gedeelte psychologie!
Wat een ontknoping. Een biertje en de ongelofelijke gebeurtenissen nabesprekend zorgde ervoor dat alles weer gerelativeerd kon worden. Sportief werd ons de winst tegen Zwarte Pion gegund, als we daarná maar wel tegen Voorschoten 3 gaan verliezen…. Haha! Dat moeten we natuurlijk zien te voorkomen! Hoewel Voorschoten 3 ook een heel sterk team heeft en al had gewonnen van Voorschoten 2, maar had verloren van Zwarte Pion 1. We weten dus wat ons te doen staat! Compleet aantreden is het devies! Bijna elke club heeft een aantal sterke eerste vier borden. Wij hebben het voordeel dat de laatste vier borden óók nog bijna allemaal 1900-spelers zijn…
Haha, moet een bijzonder plezierig weekje zijn geweest voor Alisha. Twee punten in de knip tegen geroutineerde Philidorspeler(s). Gelukkig heeft het het 2e team van Philidor gewonnen maar we zijn weer even wakker geschud.
Zeker, Jan, Alisha wordt snel sterker. Voor je het weet staat ze boven je op de ranglijst…
Haha, waar is die goede oude tijd gebleven toen de wereld nog aan mijn voeten lag.